Dzisiaj (14 grudnia) w Kraszewicach uroczyście odsłonięto ,,Ławeczkę Jerzego Różyckiego''. To polski matematyk i kryptolog, który razem z Marianem Rejewskim i Henrykiem Zygalskim złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma. Za niespełna miesiąc obchodzić będziemy 80. rocznicę śmierci genialnego kryptologa.

Był najmłodszym z trójki polskich kryptologów, którzy na początku lat trzydziestych XX wieku złamali kod uznawanej za najnowocześniejszą na świecie niemieckiej maszyny szyfrującej ,,Enigma``, tym samym znacząco przyczyniając się do zwycięstwa aliantów w II wojnie światowej. Na Uniwersytet Poznański, gdzie ukształtowany został fenomenalny umysł cudownego dziecka polskiej kryptologii, Jerzy Różycki wyruszył z Kraszewic, gdzie jego ojciec prowadził aptekę.

WIĘCEJ: https://www.pulstygodnia.pl/wiadomosci/najwiekszy-haker-xx-wieku-jego-ojciec-prowadzil-apteke-w-kraszewicach/

Jeszcze jako student zaczął pracować w zespole kryptologów Biura Szyfrów Sztabu Głównego. W lutym 1932 r. Jerzy Różycki uzyskał dyplom magistra matematyki, w tym też roku poznański zespół, w którym pracował przeniósł się do Warszawy.

Na przełomie 1932/33 r. wraz z Marianem Rejewskim i Henrykiem Zygalskim, stosując oryginalną metodę matematyczną, dokonał pierwszego dekryptażu niemieckiej maszyny ,,Enigma``. Osobisty wkład Różyckiego to przede wszystkim opracowanie tzw. metody zegara, która pozwalała każdorazowo zdefiniować klucz niepowtarzalnego szyfru używanego w depeszach.
Latem 1939 r. polski wywiad przekazał francuskim oraz angielskim sojusznikom niezbędne do dalszej pracy kopie maszyn i dokumentację. Prezent ten dał początek wielkiej alianckiej operacji wywiadowczej ,,Ultra``, realizowanej w latach II wojny światowej w brytyjskim ośrodku Bletchley Park, którą Winston Churchill oraz generał Dwight Eisenhower określili jako decydującą o zwycięstwie w tym konflikcie.
Wg historyków złamanie przez polskich kryptologów kodu ,,Enigmy`` przyczyniło się do ocalenia ok. 30 mln ludzi. Gdyby nie oni - wojna prawdopodobnie trwałaby o 2-3 lata dłużej.

Różycki zginął na Morzu Śródziemnym 9 stycznia 1942 r., podczas powrotu z Algieru do ośrodka dekryptażu Cadix znajdującego się na terenie Francji. Statek pasażerski Lamorici`re, którego był pasażerem, zatonął w tajemniczych okolicznościach w pobliżu Balearów.

Uroczystego odsłonięcia ławeczki, która zlokalizowana została w pobliżu 1000-letniego cisa na terenie powstającego centrum rekreacyjno-wypoczynkowego w Kraszewicach (obok Przedszkola) dokonali wicemarszałkowie województwa wielkopolskiego: Krzysztof Grabowski i Wojciech Jankowiak oraz wójt Konrad Kuświk.

Wartość zadania (projekt i wykonanie ławeczki oraz położenie ścieżki brukowej łączącej parking przy szkole ze stadionem sportowym) to 85.580 zł, z czego 48.000 to dofinansowanie w ramach projektu ,,Pięknieje Wielkopolska Wieś'' z Urzędu Marszałkowskiego.

Wcześniej na budynku miejscowej Szkoły Podstawowej odsłonięto tablicę poświęconą Jerzemu Różyckiemu. https://www.pulstygodnia.pl/powiat-ostrzeszowski/kraszewice-odsloniecie-tablicy-poswieconej-genialnemu-kryptologowi-jerzemu-rozyckiemu/


Jak mówi wójt Konrad Kuświk, ławeczka Różyckiego stanęła jako pierwsza. Powstać mają kolejne, upamiętniające ważne dla kraszewickiej gminy postacie. Niewykluczone, że jedną z nich będzie ławeczka śp. Marianny Milettich, która w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wielu, po powrocie w rodzinne strony ze Stanów Zjednoczonych zapisała społeczności Kraszewic w spadku milion dolarów. Dzięki tym środkom udało się m.in. wybudować budynek dawnego Gimnazjum, zakupiono dla gminy autokar czy wyremontowano w miejscowym kościele organy. RED